Σκωτία 2015,2018 & 2022

Ας αρχίσω με μία ελαφρώς ντροπιαστική εξομολόγηση…την αγάπη μου για την Σκωτία την πυροδότησε κάτι μάλλον πλέον γραφικό πίσω στο μακρινό 1995…

Αυτή η βόρεια επαρχεία του Ηνωμένου Βασιλείου ηρωποιήθηκε ιδιαίτερα στην ποπ κουλτούρα της δεκαετία του ’90 με το φιλμ Braveheart του Μελ Γκίμπσον, μία ταινία που δεν ωρίμασε και με τον καλύτερο τρόπο με το πέρασμα του χρόνου και πλέον φαντάζει τόσο κιτς όσο η χαίτη του πρωταγωνιστή της. Όταν κυκλοφόρησε στις αίθουσες πάντως, το φιλμ εδραίωσε δυναμικά στους ανθρώπους της γενιάς μου το τον μύθο του όλο λεβεντιά και έξω καρδιά Σκωτσέζου που μάχεται με όλο του το είναι κατά αδίστακτων και υποχθόνιων εχθρών. Όλη η υφήλιος αγάπησε ξαφνικά μουσικές με γκάιντες και καλλιτέχνες με Κέλτικες επιρροές όπως η Loreena McKennitt, μετατράπηκαν σε πρώτο όνομα. Θα έλεγα ότι το αποτύπωμα του ματαιόδοξου και ελαφρώς ανιστόρητου κινηματογραφικού πονήματος του Γκίμπσον στην παγκόσμια εικόνα της Σκωτίας ήταν αντίστοιχο με την θετική επίδραση που είχε ο Άρχοντας Των Δαχτυλιδιών στην εικόνα και τον τουρισμό της Νέας Ζηλανδίας. Άλλωστε στην Σκωτία ακόμα και σήμερα, 25 χρόνια μετά, προσφέρονται «Braveheart tours» σε ξένους επισκέπτες από ντόπιους tour operators.

Κυριαρχούσε ακόμα και από πριν η αντίληψη για τους Σκωτζέζους ως ανθρώπους πιο αληθινους, πιο «χύμα» και ξεκάθαρους στις προθέσεις τους σε σύγκριση με την ψυχρή ευγένεια και υπολογιστικές συμπεριφορές των εγγλέζων συμπατριωτών τους. Αυτά τα δύο γεωγραφικά διαμερίσματα μπορεί να αποτελούν κομμάτια του ίδιου παζλ/έθνους όμως ανέκαθεν έμοιαζαν να λειτουργούν και να σκέπτονται διαφορετικά. Ακόμα και η ανα καιρούς εριστική εξωτερική πολιτική του Ηνωμένου Βασιλείου ως ευρωπαϊκή υπερδύναμη πάντα αποδίδεται στους πολιτικούς του Λονδίνου ενώ η Σκωτία εκλαμβάνεται κάτι σαν αθώος συνεπιβάτης σε μία πορεία που δεν μπορεί να ανατρέψει.

Πολύ μετά το γυμνάσιο, ως ενήλικας και απόδημος πλέον, είχα την ευκαιρία να πραγματοποιήσω τέσσερεις επισκέψεις στην περιοχή σε διαφορετικές χρονικές συγκυρίες. Αρχικά επισκέφθηκα τις δύο μητροπόλεις Εδιμβούργο και Γλασκώβη για μερικές μέρες στις γιορτές των Χριστουγέννων του 2015, τον πρώτο χρόνο μου στο Ηνωμένο Βασίλειο. Αργότερα, το 2018 και το 2022 επέστρεψα για επαγγελματικούς λόγους σε τέσσερεις λιγότερο προφανείς και γνωστούς προορισμούς, στο Portree στο κέντρο του Isle Of Skye , στο Aviamore κοντά στις βόρεια ακτογραμμή, στο Lerwick, πρωτεύουσα των νησιών Shetland στην Βόρεια Θάλασσα, στο Invergordon και στο Fort William. Ήταν κυρίως αυτές οι πιο πρόσφατες εμπειρίες που με έκαναν να εκτιμήσω την άγρια ομορφιά αυτού του τόπου και τους ανθρώπους του.

Η εισαγωγή/μύηση μου πραγματοποιήθηκε το ’15 όταν ταξίδεψα αεροπορικώς για λίγες μέρες στο Εδιμβούργο και την Γλασκώβη. Δεν θα εμβαθύνω πολύ πάνω σε αυτό το κομμάτι μιας και νομίζω ότι οι πάμπολοι Έλληνες blogger έχουν ήδη πει όλα τα σχετικά online πολύ καλύτερα από μένα. Περισσότερο θέλω να εστιάσω στις κωμοπόλεις που είδα σε δεύτερο χρόνο.

Το Εδιμβούργο είναι η διοικητική και πολιτιστική πρωτεύουσα της Σκωτίας και ο πλυθησμός της ανέρχεται στο μισό εκατομμύριο κατοίκους. Η λυρικότητα αυτής της πόλης είναι απίστευτη. Όταν κάποιος τριγυρνά στα πλακόστρωτα σοκάκια της νιώθει σαν να βρίσκεται σε ταινία βικτωριανής εποχής. Συνιστω ανεπιφύλακτα να συμμετάσχετε στα free walking tours που οργανώνουν ομάδες νεαρών ξεναγών, ειδικά στο Ghost Tour που λαμβάνει χώρα την νύχτα και σε καθοδηγούν μεταξύ άλλων σε ιστορικά νεκροταφεία προκειμένου να σου διηγηθούν αστικούς μύθους πήχτρα στα πνεύματα και στο παραφυσικό.

Μετά από μία δυο μέρες και αφού έχω χορτάσει μνημεία μες τα βρύα, κρύο και βροχή, παίρνω το τρένο για μία εκδρομή στη Γλασκώβη. Μία ώρα μετά φθάνω στο κεντρικό σταθμό, όχι μακριά από την George Square. Ξεκινάω τις βόλτες στην πόλη προκειμένου να δω όσα περισσότερο μπορώ εντός της ημέρας. H Γλασκώβη είναι μία πόλη στην οποία έχουν ξοδευτεί άπειρα χρήματα σε αναδιαμορφώσεις εξωτερικών χώρων με οικτρά αποτελέσματα. Τα αξιοθέατα είναι πραγματικά ελάχιστα και ο βιομηχανικός χαρακτήρας της δίνει μια ασχήμια που απωθεί. Ειλικρινά δεν πιστεύω ότι αξίζει τον κόπο. Οι γεμάτες pubs όμως, οι νέοι και νέες που μοιάζουν να πίνουν την μία μπίρα μετά την άλλη συνομιλώντας και γελώντας δυνατά μου δίνουν την αίσθηση ότι η Γλασκώβη πρέπει να έχει πολύ ιδιαίτερη νυχτερινή ζωή. Ίσως εαν ανήκετε στο κατάλληλο ηλικιακό γκρουπ μεταξύ 18-25, να αξίζει όντως να καθίσετε λίγο παραπάνω προκειμένου να γνωρίσετε πως διασκεδάζει αυτή η πόλη την καθημερινότητα της.

Τρία χρόνια αργότερα, από εκεί που δεν το περίμενα, προέκυψε η ευκαιρία να έρθω στην Σκωτία για επαγγελματικούς λόγους. Στο Ηνωμένο Βασίλειο οι εργαζόμενοι στον τομέα υγείας όπως γιατροί, οδοντίατροι, χειριστές ιατρικών μηχανημάτων, νοσοκόμοι και άλλοι μπορούν να εργάζονται ως αυτοαπασχολούμενοι και να καλύπτουν όποτε χρειαστεί κενά σε νοσοκομεία, ιατρεία και φαρμακεία για μικρό χρονικό διάστημα που μπορεί να κυμαίνεται από εβδομάδες μέχρι και λίγες μόνο ημέρες.Βρέθηκα λοιπόν και εγώ εκεί για να δουλέψω σε μία αλυσίδα φαρμακείων με πάμπολλα καταστήματα και αισθητά λιγότερους πρόθυμους φαρμακοποιούς να τα δουλέψουν (μισθοί της προκοπής ίσως να βοηθούσαν να αντιστραφεί κάπως όλο αυτό…).

Πρώτος προορισμός το Portree στο Isle Of Skye. Πετάω με British Airways μέχρι το Μάντσεστερ και από εκεί με ανταπόκριση με την σκωτζέζικη Loganair ( τρομακτικά μικρά αεροσκάφη με μεγέθη παρεμφερή αστικών λεοφορείων ) στο Inverness. Το Inverness έιναι μία πόλη 60.000 κατοίκων και διοικητικό κέντρο της επαρχείας Χάιλαντ. Οι διαφορετικοί, συχνά απελπιστικά αργοί ρυθμοί του μου γίνονται αισθητοί με το που προσγειωνόμαστε όταν, αφου αφήσω το κτίριο και πάω στη στάση του λεωφορείου, διαπιστώνω ότι το αστικό περνά μία φορά την ώρα. Όταν τελικά φτάνω στην πόλη και πηγαίνω στα αντίστοιχα ΚΤΕΛ για το δεύτερο τμήμα του ταξιδιού μου, μαθαίνω με τρόμο ότι το επόμενο λεωφορείο για το Portree είναι σε τέσσερις ώρες από τότε. Πιθανότατα οι Σκωτζέζοι να ακολουθούν την λογική των Κυπρίων και να βασίζονται κυρίως στα δικά τους οχήματα αντί στις δημόσιες συγκοινωνίες για τις μετακινήσεις τους.

Τριγυρίζω για αρκετή ώρα για να πάρω μερικές φωτογραφίες. Η πόλη είναι συμπαθητική με μόνο εξέχων αξιοθέατο το Κάστρο του Inverness, δίπλα από το μουσείο τέχνης της πόλης. Είναι εν τέλη πάλι τα στοιχεία της φύσης που κάνουν και την διαφορά. Καθώς διασχίζω την γέφυρα Greig Street λίγο παραδίπλα από τα συγκεκριμένα κτίσματα, κοιτάζω στα δεξιά μου και παρατηρώ μία εντυπωσιακή θέα των κοντινών επιβλητικών οροπεδίων.

Μετά από πολλά χιλιόμετρα περιπάτου, εξουθενομένος αλλά και ενθουσιασμένος από τα όσα έχω δει και νιώθω ότι θα δω, επιβιβάζομαι στο λεωφορείο για ένα πολύωρο μαρτυρικού ταξίδι γεμμάτο στροφές. Φτάνω τελικά στο Portree αργά το βράδυ.

Προτείνω ανεπιφύλακτα να νοικιάσετε αυτοκίνητο αντι να βασιστείτε στο δίκτυο των λεωφορείων μιας και έτσι θα κερδίσετε χρόνο αλλά και θα ρυθμίσετε εσείς την ώρα αναχώρησης και τις όποιες καθοδών στάσεις σας. Η διαδρομή έχει την φήμη ιδιαίτερα σαγηνευτικής εμπειρίας. Εγώ δυστηχώς δεν είδα απολύτως τίποτα κυρίως λόγω του σκοταδιού της ώρας.

Φτάνω λοιπόν στο μικροσκοπικό Portree αργά την νύχτα. Με πληθυσμό μόλις 4.500 ψυχές, αποτελεί την μεγαλύτερη κοινότητα του Isle Of Skye. Ευτηχώς το πανδοχείο (bed and breakfast ) που είχε κλείσει η εταιρεία μου βρίσκεται ακριβώς δίπλα από την μικρή πλατεία που μας αφήνει το λεωφορείο.Το φαρμακείο που δουλεύω αυτή την εβδομάδα είναι μόλις 200 μέτρα μακριά. Την επόμενη μέρα ξυπνάω νωρίς το πρωί για να προλάβω να εξερευνήσω λίγο τον οικισμό πριν την δουλειά. Δεν υπάρχει ψυχή στο δρόμο, παρατηρώ ελάχιστα καταστήματα, ένα σούπερ μάρκετ, μία pub, δύο τρία μαγαζιά που πουλάνε τουριστικά είδη και σουβενίρ. Φτάνω στο λιμανάκι και κοντεύω να πάθω καρδιακό από την ομορφιά του τοπίου. Η ανατολή του ήλιου με όλες τις πορτοκαλί κίτρινες αποχρώσεις που αυτή δημιουργεί είναι μία εικόνα πραγματικά μαγική.

Επαναλαμβάνω την ιεροτελεστία στο ξεκίνημα κάθε μέρας της βδομάδας που έιμαι εκεί. Την τρίτη νομίζω μέρα, καθως βαδίζω στην μικρή παραλία δίπλα από το λιμανι, προσέχω κάτι να κείτεται που μοιάζει με πλαστική κούκλα βιτρίνας καταστημάτων ρούχων. Καθώς πλησιάζω διαπιστώνω πως πρόκειται για μία μικρή νεκρή φώκια. Υπένθυμίζω στον εαυτό μου το πόσο βόρεια στο χάρτη βρίσκομαι και πόσο πλούσια και διαφορετική πρέπει να είναι η υποθαλάσσια ζωή της περιοχής.

Στο φαρμακείο όπου εργάστηκα για εκείνη τη βδομάδα οι περισσότεροι υπάλληλοι ήταν νεαρές κοπέλες ηλικίας κάτω των 30. Στις συζητήσεις που είχαμε θυμάμαι χαρακτηριστικά τον αρνητισμό τους κάθε φορά που καταπιάναμε το θέμα Λονδίνο. Θα περίμενα ότι σε μία τέτοια στιγμή της νιότης τους, θα ήθελαν να επισκεφτούν μια τέτοια διάσημη και γεμάτη δυναμισμό πόλη. Μεγαλωμένος στα Γρεβενά, θυμάμαι πως για πολλά χρόνια, ειδικά στο γυμνάσιο και λύκειο, η Θεσσαλονίκη με όλες τις επιλογές που πρόσφερε σε καφετέριες, εστιατόρια, αγορές και γνωριμίες, φάνταζε στο μυαλό μου σαν κάτι σαν το αντίστοιχο του Λος Άντζελες. Δεν είδα μία παρόμοια προσμονή να διακατέχει τα κορίτσια στο Portree για το Λονδίνο.

«Μα δεν έχετε καν την περιέργια να το δείτε ; Δεν σας ελκύει η νυχτερινή ζωή; Όλα τα πάρτυ και happenings που συμβαίνουν εκεί;» τις ρωτούσα και τις ξαναρωτούσα.

» Όχι δεν χρειάζεται να πάω εκεί για να περάσω καλά» μου αποκρινόταν σχεδόν όλες τους αν και η απολυτότητα στις απαντήσεις τους μου φανέρωνε περισσότερο αντιπάθεια παρά γνήσια αδιαφορία. Ίσως η προβληματική σχέση Σκωτίας-Αγγλίας να έχει ποτίσει την ψυχολογία του κόσμου σκέφτηκα, και το πρόσφατο δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της να μην πήγαζε απλώς σε διαφορετικές προσεγγίσεις στην διαχείρηση οικονομικών και φυσικών πόρων, έσοδα από το πετρέλαιο κλπ.

Την δεύτερη βδομάδα που βρέθηκα στην βόρεια Σκωτία για δουλειά ήταν στο Aviemore κοντά στο εθνικό πάρκο Cairgorns. Δυστηχώς στο συγκεκριμένο ταξίδι ξεχνάω να πάρω την φωτογραφική μου μηχανή και λόγω περίεργων ωραρίων καταφέρνω να δω ελάχιστα από την μαγευτική φύση που το περιβάλει, κυρίως κατά την επιστροφή μου με το τρένο στο inverness για την πτήση του γυρισμού.

Στην επόμενη μου εξόρμηση ταξιδεύω μέχρι το μακρινό Lerwick στα νησιά Shetland. Ομολογώ ότι απο μόνος μου ζήτησα/προσφέρθηκα να ταξιδέψω μέχρι εκεί. Το απομονωμένο στοιχείο του προορισμού με είχε εξιτάρει εξαρχής. Στο αεροδρόμειο του Aberdeen οπου έχω ανταπόκριση με αεροσκάφος της Loganair, παρατηρώ ότι πολλοί από τους επιβάτες που συγκεντρώνονται στην πύλη αναχώρησης γνωρίζονται ήδη μεταξύ τους. Διάλογοι όπως «τι κάνει η μαμά σου; » και » χαιρετίσματα στο ξαδερφό σου !» που ακούω από τους γύρω μου με κάνουν να χαμογελώ. Προσγειώνομαι αργά την νύχτα και στις πρώτες εικόνες που απορροφώ καθοδών προς το ξενοδοχείο μου, παρατηρώ ελάχιστη βλάστηση και μονοκατοικίες με παχιά πέτρινα τοιχώματα. Το επόμενο πρωινό έχω την ευκαιρία να κάνω μία βόλτα στην πόλη. Τα τοπία γύρω από το Lerwick δεν έχουν την ποιητική γοητεία του Portree. Είναι περισσότερο η σχεδόν πολική καταχνιά και ακινησία που σε αποχαυνώνει.

Οι ρυθμοί του νησιού είναι οι αντίστοιχοι με αυτούς ενός μικρού αιγαιοπελαγίτικου εκτός τουριστικής σεζόν. Ο υποψήφιος επισκέπτης πάντως καλά θα κάνει να έρθει την κατάληλλη εποχή που δεν σίγουρα δεν ήταν ο Φεβρουάριος που το επισκέφθηκα εγώ.Το κρατικό γραφείο τουρισμού στο κεντρικό πεζόδρομο ήταν κλειστό καθόλη την διάρκεια της παραμονής μου εκεί. Όταν ρώτησα μία νεαρή ρεσεψιονίστ για το πως θα μπορούσα ίσως να δω το Βόρειο Σέλας μου ανταποκρίνεται με αδιαφορία ότι δεν έχει ιδέα και ότι ποτέ δεν το έχει δει ούτε η ίδια. Το καλοκαίρι με τις μεγάλες μέρες μοιάζει ιδανικότερο για μία επίσκεψη, ιδιαίτερα για τους φυσιολάτρες που θα μπορούν να οργανώσουν tours και να παρατηρήσουν θαλάσσια θηλαστικά όπως φάλαινες αλλά και τα puffins, τα μικρά γλυκύτατα πτηνά με το μονίμως κλαμένο βλέμμα.

Μισοβδόμαδα αρχίσει να χιονίζει και παρατηρώ ότι στο μεγάλο σουπερ μάρκετ της πόλης τα ράφια με φρούτα, λαχάνικα και οτιδήποτε φρέσκο αρχίζουν να εξαφανίζονται από τα ράφια. Κάτι τέτοιο πλέον με τα όσα έχουμε δει να συμβαίνουν με τον Κορονοϊό δεν λέει και πολλά πλέον άλλα τότε με είχε σοκάρει.Πως είναι να ζει κάποιος σε ένα τόσο απομονωμένο μέρος, αναρωτιέμαι. Οι νέοι άνθρωποι με τους οποίους συνομίλησα, εργαζόμενοι στην δουλειά, πελάτες αλλά και σερβιτόροι και υπηρετικό προσωπικό στο ξενοδοχείο, μοιάζουν να μην την παλεύουν καθόλου.

Τις λίγες φορές που κινήθηκα εκτός της πόλης πάντως, πρόσεξα τοπία απόκρημνα, μικρές ξύλινες μονοκατοικίες χτισμένες στην άκρη γκρεμών και με θέα στο σκοτεινό άπειρο. Ενδιαφέρουσα και απροσδόκητη μου φάνηκε και η επιρροή και η υιοθέτηση της κουλτούρας των Βίκινγκ. Οι Σκανδιναβοί πολεμιστές άλλωστε είχαν τα Σέτλαντ ως σημείο εξόρμησης το 800μ.Χ. Αρχαιολογικά μνημεία του συγκεκριμένου πολιτισμού υπάρχουν ακόμα στα νησιά και πολλές λέξεις τους έχουν ενσωματοθεί και διατηρηθεί στην τοπική διάλεκτο των κατοίκων.

Μετά από μία παύση μερικών χρόνων όπου είχα σταθερή εργασία στο Λονδίνο, ξαναεπισκέφθηκα την Σκωτία τον Μάιο του 2022, επιχειρώντας και πάλι να συνδυάσω (με περιορισμένη επιτυχία ομολογώ) την εργασία με τη εξερεύνηση. Έχοντας παραιτηθεί από την σταθερή δουλειά μου πριν από μερικούς μήνες, κατέφυγα ξανά στη λύση της αυτοαπασχόλησης μέσω πρακτορείων που αναλαμβάνουν να σε φέρουν σε επαφή με επιχειρήσεις που τους λείπει το απαραίτητο προσωπικό για τη λειτουργία τους. Κανονίζω λοιπόν να εργαστώ σε μία μικρή άγνωστη κωμόπολη στα highlands. Την ημέρα της άφιξης μου στο Inverness είμαι αποφασισμένος αυτήν την φορά να την εκμεταλλευτώ καταλλήλως. Παρά την πολύ πρωινή πτήση μου και την εξάντληση που αυτή συνεπάγεται, κλείνω ένα απογευματινό tour για μία σύντομη δίωρη κρουαζιέρα στην λίμνη Λόχνες.

Ξανά η δημόσια συγκοινωνία παίζει με τα νεύρα μου. Χρειάστηκα μία ολόκληρη ώρα για να διανύσω τα 12 χιλιόμετρα μεταξύ αεροδρομίου και του κέντρου του Inverness με το αστικό. Το πρώτο λεωφορείο που υποτίθεται ότι θα μας παραλάμβανε εξαφανίστηκε από τον πίνακα αναμονής ένα μόλις λεπτό πριν την αναμενόμενη άφιξη του ενώ το δεύτερο που κατέφθασε, μας ταξίδεψε πρώτα ως ένα αδιάφορο κοντινό χωριό στα ανατολικά πριν αλλάξει κατεύθυνση προς την πρωτεύουσα της περιοχής με ρυθμούς σαλίγκαρου. Εξίσου λίγα τα δρομολόγια με το τρένο οπότε αν νιώθετε άνετα με το να οδηγείται από τα αριστερά, θα ήταν σοφό να νοικιάσετε το δικό σας όχημα.

Η κρουαζιέρα στην διάσημη λίμνη ανταμοίβει παρότι προφανώς και αποκλείεται να δείτε το μυθικό (βλέπε επινοημένο) τέρας της. Πολυάριθμα παρεμφερή tour πραγματοποιούν διάφορα πρακτορεία σε καθημερινή βάση και με λίγο ψάξιμο στο δυαδίκτυο μπορεί κανείς να καταφέρει να βρει κάτι σε πολύ καλή τιμή. Αναχωρώ λοιπόν με τουριστικό βαν από το σταθμό λεωφορείων της πόλης για ένα ευχάριστο ταξίδι μισής ώρας μέχρι την προβλήτα όπου και επιβιβαζόμαστε στο πλοίο. Η λιμνη αποτελεί ένα εντυπωσιακό σε μέγεθος υδάτινο όγκο. Ο διαρκώς συννεφιασμένος καιρός των Highlands παραδόξως εδώ λειτουργέι σαν πλεονέκτημα και προσδίδει μία μεγαλειώδη κινηματογραφική αίγλη στο τοπίο. Η βαρκάδα μας τελειώνει στο κάστρο Urquhart (για την ακρίβεια στα λιγοστά αλλά πολύ φωτογενή ερείπια που απομένουν από αυτό). Μερικά βήματα μακριά βρίσκει κανείς το επίσημο τουριστικό γραφείο με μαγαζί με σουβενίρ, εστιατόριο αλλά και με μία μικροσκοπική κινηματρογραφική αίθουσα όπου και παρακολουθώ ένα επεξηγηματικό αν και πολύ ταπεινό ως παραγωγή φιλμ που περιγράφει την ιστορία του μνημείου.

Όπως συνέβει στην πρώτη επίσκεψη μου το 2018, έτσι και σε αυτή τη δεύτερη το Inverness μου φάνηκε τραβηχτικός προορισμός όπου κυριαρχεί το πράσινο αλλά και το υγρό στοιχείο. Ίσως γοητεύει περισσότερο τον ξένο επισκέπτη παρά κάποιον που ζει στη χώρα και κατά συνέπεια έχει συνηθίσει το Ηνωμένο Βασίλειο, την αρχιτεκτονική του, τα μαγαζιά κλπ και θα διακρίνει γρήγορα την περιορισμένη νυχτερινή ζωή, τις λιγοστές γαστρονομικές επιλογές και την μάλλον πενιχρή αγορά της πόλης. Θυμάμαι πως ο Ινδός ταξιτζής που με πήγε πίσω στο αεροδρόμιο κατά την επιστροφή σχολίαζε το ότι τα πάντα ήταν ακόμα πιο νηφάλια και κοιμισμένα 8 χρόνια πριν, όταν αυτός είχε πρωτοέρθει εκεί για να δουλέψει. «Τα περισσότερα μαγαζιά έκλειναν στις 6μμ και ειδικά το χειμώνα έβλεπες ελάχιστα αμάξια έξω στο δρόμο» μου δήλωσε χαρακτηριστικά.

Το Invergordon τώρα που ήταν και η βάση μου για δύο εβδομάδες εργασίας δυστηχώς έχει να προσφέρει το απολύτο τίποτα στον τουρίστα. Η κωμόπολη των 4.000 βρίσκεται γύρω στα 40 χιλιόμετρα βορειοανατολικά του Inverness και αποτελεί λιμάνι προσάραξης τεράστιων κρουαζιερόπλοιων που φέρνουν Αμερικανούς, Γερμανούς και άλλους τουρίστες στα highlands όπου μετά την αποβίβασή τους επιβιβάζονται αμέσως σε λεωφορεία που τους μεταφέρουν σε πιο αξιόλογα σημεία της ευρύτερης περιοχής. Όταν καμιά φορά τους ξαμολούν για λίγες ώρες στο χωριό ίσως λόγο κακού προγραμματισμού, τους παρατηρεί κανείς με ένα εμφανώς απογοητευμένο και πεινασμένο για αξιοθέατα βλέμμα με τις τεράστιες φωτογραφικές μηχανές τους να κρέμονται από τους λαιμούς τους και να πηγαινοέρχονται άστοχα στον ενάμιση δρόμο αυτού του ιδιαίτερα μίζερου οικισμού.

Σε παρόμοιο αδιέξοδο απραξίας και δίχως νοήματος περιπλάνησης βρέθηκα και εγώ την Κυριακή που δεν δούλευα και που το μόνο που ουσιαστικά βρήκα να φωτογραφίσω ήταν ένα μη χρησιμοποιούμενο ποδοσφαιρικό γήπεδο, σφραγισμένο με κλειδωμένη καγκελόπορτα και μη προσβάσιμο όπου πλέον συχνάζουν πάμπολλοι συμπαθέστατοι λαγοί (τους οποίους κανένας δεν πειράζει. Υπάρχουν γερά πρόστιμα για σχετικές κυνηγετικές παραβάσεις )

Τέλος τον Οκτώμβρη του 2023, κατευθύνθηκα ακόμα μία φορά προς τα βόρεια για να καλύψω ένα κενό σε ένα φαρμακείο στο Fort William. Παρότι στην άκρη του πουθενά όταν το παρατηρεί κανείς στο χάρτη, η μικρή πόλη των δέκα χιλιάδων είναι ιδιαίτερα δημοφιλής μεταξύ των πεζοπόρων παγκοσμίως λόγω του βουνού Ben Nevis, του ψηλότερου του Ηνωμένου Βασιλείου που βρίσκεται σε κοντινή απόσταση. Πολλοί οι τουρίστες λοιπόν και εδώ από την Αμερική , τη Γερμανία και την Κίνα που βολτάρανε στον μικρό κύριο πεζόδρομο της (high street όπως τους λένε στην Αγγλία) όπου έχουν ανοίξει από καταστήματα με ακριβά ορειβατικά ήδη μέχρι και ταυλανδέζικα και ινδικά εστιατόρια. Το ίδιο το Fort William κάτι το ιδιαίτερο να επιδείξει δεν έχει και δεν βοηθάει και ο καιρός εδώ που τα λέμε ( από τις δέκα μέρες που ήμουν εκεί έβρεχε τις ενιάμιση).

Η διαδρομή με το τρένο από και προς την Γλασκώβη αποτέλεσε για εμένα το πραγματικό δώρο του ταξιδιού όπως υποθέτω και για τους άλλους επισκέπτες που δεν έχουν την πολυτέλεια του χρόνου για να εξερευνήσουν την περιοχή σε βάθος. Το ιδανικό θα ήταν να μπορούμε να σταματήσουμε σε αυτές τις μικρές, πολύ γραφικές πόλεις που χαζεύουμε καθ οδόν και να εξερευνήσουμε μεθοδικά τα εθνικά τους πάρκα αλλά αυτό θα πρέπει να το αφήσουμε για άλλο ταξίδι.

Το τρένο πραγματοποιεί στάσεις σε όλους αυτούς τους σιδηροδρομικούς σταθμούς, κάποιοι μικροί όσο ένα αγροτόσπιτο και φαινομενικά ερημωμένοι ( Corrour, Rannoch, Bridge Of Orchy κλπ ). Σε πολλούς κανένας δεν ανεβαίνει ή κατεβαίνει από το βαγόνι. Σε έναν συγκεκριμένα (νομίζω στο Tulloch) δεν θυμάμαι ψυχή στην αποβάθρα ή στα τέσσερα πέντε σπίτια που συναποτελούσαν τον οικισμό, υπήρχε πάντως μία οικογένεια από τρία ελάφια που περπατούσαν νωχελικά στο μονοπάτι ακριβώς από πίσω του.

Όλες αυτές οι διαδοχικές επισκέψεις μου πάντως μου έδωσαν την ευκαιρία για λίγη περαιτέρω ερασιτεχνική ανθρωπολογική μελέτη. Οι Σκωτζέζοι μοιάζουν στην πλειοψηφία τους να αγαπάνε τα απωθητικά γοτθικά (και όχι μόνο) τατουάζ μιας και όλοι ανεξαιρέτως μοιάζει να έχουν τουλάχιστον ένα που θα ξεφυτρώνει από μπράτσα, λαιμούς και καρπούς. Η τέχνη της δερματοστιξίας έχει ιστορία και παράδοση στην Σκωτία αν και αυτά που εγώ παρατήρησα στο κόσμο που έβλεπα εκεί μου μοιάζανε τετριμμένα και διόλου περίτεχνα. Γενικά επρόκειτο για έναν πολύ πιο τραχύ αλλά και ανοιχτόκαρδο λαό από ότι είναι οι γείτονες τους οι εγγλέζοι. Μου έκαναν εντύπωση οι ιστορίες των εργαζόμενων στο φαρμακείο που περιέγραφαν βίαιους καυγάδες και μεθύσια ως κάτι το αρκετά αυτονόητο στην καθημερινότητα της επαρχίας. Υπάρχει μία προφανή αντιπαλότητα με την Αγγλία και ειδικά με το Λονδίνο σαν ιδέα που μου θύμισε λίγο τα «περί του Αθηνοκεντρικού κράτους» που επαναλαμβάνανε με πίκρα πολλοί Θεσσαλονικείς όταν ζούσα και σπούδαζα στην συμπρωτεύουσα. Δεν ξέρω αν αυτό αποτελεί μία αυτοθυματοποίηση και υπεκφυγή των (όποιων) ντόπιων για τα προβλήματα, αδιέξοδα και τη αδυναμία διαχείρησης τους σε (όποιον) τόπο ή το λογικό παράπονο της αδιαφορίας μιας (όποιας) κεντρικής εξουσίας. Αυτό που σίγουρα ξέρω είναι ότι δεν είδα ούτε μία union jack ( η επίσημη του Ηνωμένου Βασιλείου με τις κόκκινες και άσπρες ευθείες σε μπλέ φόντο) σημαία μήτε στο Inverness μήτε στο Invergordon μήτε στο Fort William. Ούτε μία! Μόνο την σκωτζέζικη του St.Andrews να ανεμίζει περήφανα από πλοία, κάστρα και μαγαζιά με σουβενίρ παρατηρούσε κανείς.

Σε μία σχετικά περιορισμένη έκταση και παρότι ουσιαστικά μιλάμε για μία χούφτα ανθρώπους (πληθυσμός 5,4 εκατομμυρίων από τα συνολικά 67 του Ηνωμένου Βασιλείου) η Σκωτία καταφέρνει να πακετάρει ασύλληπτη φυσική ομορφιά, ιστορία και μία πολύ ξεχωριστή εθνική ιδιοσυγκρασία. Αν ποτέ γίνει τελικά ανεξάρτητο κράτος, θα γίνει ένα ιδιαίτερα πεισματάρικο και περήφανο, σαν ένα γεροδεμένο και χαμογελαστό ξεχωριστό παιδί.

Πριν ταξιδέψετε, διαβάστε :

Πριν ταξιδέψετε, δείτε :